بررسی عوامل بیماری زای تب طوطی در پرندگان و خطرات آن برای انسان ، در دانشگاه فردوسی مشهد

حیوانات خانگی ،همواره مورد علاقه بسیاری از افراد درسراسر دنیا بوده اند اما باید به این موضوع توجه کرد که حیواناتی نظیر پرندگان بخصوص طوطی ها می توانند عامل انتقال بیماری های خطرناک به انسان باشند. درستاست که از بین حدود 1700 عامل بیماری زا در انسان، بیش از نیمی از آنها بین انسانو حیوانات مشترک می باشند اما این موضوع نباید مانع نگهداری از حیوانات و پرندگانب که حیوان خانگی شود، چراکه بسیاری از این بیماری ها قابل پیشگیری و درمان هستند .

دکتر جمشید رزم یار، دانشیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد و متخصص بیماری های پرندگان در گفتگو با خبرنگار روابط عمومی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار داشت:

یکی از بیماری های خطرناکی که از طوطی و سایر پرندگان بهانسان منتقل می شود کلامیدیا پسیتاسی یا (تب طوطی) نام دارد .این عامل ، نوعی
باکتری است که موجب بیماری پرندگان ،علائم بالینی و نهایتا مرگ آنها می شود . گاهی ممکن است پرنده به ظاهر سالم باشد اما در واقع از طریق مدفوع عامل بیماری را دفع کند و موجب انتقال بیماری به سایر پرنده ها و افراد در تماس با آنها شود.

این بیماری در پرندگان زینتی به ویژه طوطی سانان و کبوترهادر اکثر مواقع به صورت نهفته وجود دارد و بعضا علائم بالینی وجود این بیماری
را نشان دهد بنابراین افرادی که در تماس با این پرندگان هستند ، به ویژه بیماران ، افراد مسن ،کودکان و زنان باردار، بیشتر در معرض ابتلا به آن قرار دارند.

از علائم ابتلا به تب طوطی در پرنده ، می توان به ژولیدگی پرها، کاهش دمای بدن، لرزش، سستی، تغییر رنگ رسوب سفید رنگ اورات در فضله (مدفوع) به سمت زرد و یا سبز،فضله آهکی ، همراه یا بدونعلائم تنفسی شامل ترشحات چشم و بینی عطسه و سرفه و تنفس صدا دار و مرگ گاها ناشی از پارگی کبد طی 8 الی 14 روزو حتی مدت کوتاهتر می توان اشاره کرد.

عفونت در انسان می تواند از یک عفونت تحت بالینی و بدون علامت تا بیماری شدید منجر به فوت متغیر باشد.این عامل بیماری عمدتا در انسان منجر به بیماری تنفسی شبیه آنفولانزا می شود.

دوره کمون بیماری در انسان به طور معمول 5 الی 14 روز است،اگرچه دوره کمون طولانی تر حتی تا یک ماه هم گزارش شده است.نشانه های بیماری میتوان به تب (تا 5/40 درجه)، همراه با کاهش نسبی نبض، لرز، سردرد، درد های عضلانی،سرفه های خشک بدون خلط و سختی تنفس بیمار اشاره کرد و مشکلات گوارشی مانند استفراغ، دردهای شکمی واسهال هم از علائم غیر اختصاصی بیماری هستند. در زنان باردار ، هپاتیت، نارسایی
کلیوی، سپتی سمی، وضع حمل پیش از موعد یا مرگ در موارد نادر و سقط جنین نیز ممکن است مشاهده شود.

فاطمه اکبرزاده و مینا عباسی از جمله دانشجویان رشتهدامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد می باشند که زیر نظر دکتر جمشید رزم یار مشخصا پایان نامه خورد را به بررسی عوامل تب طوطی اختصاص داده اند. آنان در گفتگو با خبرنگارروابط عمومی دانشگاه فردوسی مشهد هدف از انجام این آزمایشات را جلوگیری از تحمیل هزینه های گزاف بهداشتی و درمانی با توجه به تشخیص دشواربیماری بر اساس علائم بالینی و روش های تشخیصی هزینه بر و اشغال تخت های بیمارستانی و... بیان کردند.

عباسی نتایج نمونه گیری بر روی دو دسته پرنده را این چنین گزارش کرد ، اولپرندگانی که از نظر بالینی و معاینات دامپزشکی ظاهر کاملا سالمی داشتند و صاحبان  آنها اطمینان داشتند پرنده هیچ گونه مشکل و بیماری ندارد.نتیجه آزمایش که بر رویاین دسته انجام گرفت از شیوع 4 درصدی عامل در پرندگان به ظاهر کاملا سالم حکایت میکرد . دسته دیگر مربوط می شد به پرندگانی که دارای علائم بالینی بیماری بودند که قبلا این علام ذکر شده است .نتایجحاصل از آزمایش نمونه های گرفته شده از این پرندگان، شیوع 35 درصدی عامل درپرندگان مشکوک به بیماری کلامیدیوز را نشان داد.

اکبر زاده با توجه به میزان شیوع تقریبا بالای کلامیدیوز در مطالعه انجام شده و همچنین مشترک بودن آن بین انسان و پرنده ها،توصیه کرد، افرادی که تمایل به نگه داری از پرندگان در منازل خود دارند، به منظورتشخیص وجود عامل در پرنده به آزمایشگاههای مجهز ازجمله مجهزترین آزمایشگاه شرق کشور واقع در بیمارستان دانشکده دامپزشکی فردوسی مشهد که دارای امکانات تخصصی و پیشرفته می باشد ، جهت انجام آزمایشات دقیق و سریع تشخیصی کلامیدیوز مراجعه کنند و در صورت آلوده بودن پرنده، توصیه ها واقدامات لازم جهت پیشگیری و درمان بیماری به آنها ارائه می شود که با انجام آن مشکل پرنده برطرف شده و صاحبان پرنده ها به راحتی و با اطمینان می توانند از پرنده های خود نگه داری کنند.