کرچ شدن مرغ چیست و چه زمانی رخ می دهد؟

کرچ شدن مرغ زمانی است که مرغ بعد از تخمگذاری روی تخم نطفه دار خود می خوابد تا تخم نطفه دار را به جوجه تبدیل کند و نسبت به تخم نطفه دار خود احساس مسئولیت بیشتری می کند. کرچی مرغ را می توان از صدای آن تشخیص داد.

یک مرغ از دوران کرچی خود بیشتر پر های خود را باز کرده و روی تخم مرغ ها می خوابد.

در هنگام کرچ شدن مرغ ها روز را در جاهای تاریک می مانند و در این روزها مرغ ها پرریزی زیادی دارند و نیز در این زمان مرغ اشتها زیادی برای خوردن دان مرغی از خودش نشان نمی دهد و بیشتر سعی می کند روی تخم نطفه دار خود بخوابد و تنها دو بار در روز برای خوردن آب و غذا از روی تخم نطفه دار بلند می شود.

کرچی در مرغ ها معمولاً بیشتر در فصل بهار و تابستان اتفاق می‌افتد که البته در فصل های دیگر این مورد قابل مشاهده است اما بیشترین مقدار آن در فصل بهار است.

همچنین بعد از کرچ شدن دوران جوجه کشی مرغ ها  شروع می شود که بسته به نوع نژاد آنها از ۱۹ تا ۲۱ روز متفاوت می باشد.

کرچی در  مرغ ها به عواملی مانند آب و هوا، نژاد، محل تغذیه و محل تخم‌گذاری بستگی دارد البته قابل ذکر است که حالت کرچ شدن مرغ حتما باید مورد بررسی قرار بگیرد زیرا ممکن است مرغ بی‌دلیل وارد این حالت شود.

برای اینکه مرغ کرچ شود علاوه بر رعایت یکسری از عوامل و رعایت عوامل ذکر شده می توان از عوامل زیر استفاده کرد.

به طور مثال : بهتر است تخم مرغ‌ها به طور منظم جمع آوری نشوند و برای اینکه مرغ را تحریک به کرچ‌شدن کنید می‌توانید مکان خوابیدن آن‌هارا با کاه بپوشانید و لانه را در مکانی تاریک و ساکت قرار دهید و یا تعدادی تخم‌مرغ را در محل خوابیدن مرغ و در لانه‌ مرغ قرار دهید.

حالت کرچی در مرغان خانگی و نژادهایی که به خوبی کرچ می شوند

در واقع حالت کرچی در بین پرندگان کاملا غریزی بوده و پدیده ای است که باعث تولید مثل و حفظ بقای نسل آنها میشود.

پرندگان وحشی در حیات وحش بدین روش فرایند جوجه کشی از تخم های خود را انجام میدهند.

در زمان کرچی، مرغ روی تخم ها می خوابد و شرایط طبیعی و لازم برای تبدیل آنها به جوجه را فراهم میکند.

در این شرایط روند تخم گذاری مرغ نیز کاملا متوقف میشود.

نژاد لاری از جمله نژادهایی است که حس مادری در آنها زیاد می باشد و معمولا در سال حداقل یکی دو بار کرچ می شوند.

مدیریت پرورش طیور؛ چرا و چگونه؟

البته کرچی مرغ به خوراک، آب و هوا، نور و حتی لانه و محل نگه داری بستگی دارد.

بدین معنی که حتی ممکن است یک نژاد غریزه کرچ شدن بالایی داشته باشد اما به دلیل مطلوب نبودن شرایط محیطی و خوارک اصلا کرچ نشود.

همچنین برعکس می توان با رعایت اصول تغذیه صحیح و مهیا نمودن شرایط محیطی سازگار مرغانی را که به ندرت کرچ میشود را تحریک به کرچی نمود.

نژاد در کرچ شدن مرغ ها تاثیر بسزایی دارد .

نژاد در کرچ شدن مرغ ها تاثیر بسزایی دارد برای مثال: نژادهایی که اصلاح شده هستند و یا حاصل ترکیب چند نژاد مختلف هستند کمتر کرچ میشوند اما نژادهای اصیل به بهترین حالت توانایی کرچ شدن را دارند و نژادهای سنگین نیز نسبت به نژاد های سبک به میزان بیشتری کرچ می‌شوند (به طور مثال مرغ های محلی و بومی نژاد لاری، مرغ مرندی، بلک استار، سرماترا، پلیموت راک، آرپینکتون ، مارانز و غیره … را میتوان نام برد که نژادهای بهتری برای کرچ شدن می باشند.

یکی دیگر از راه‌های مناسب برای تست مرغ کرچ شده استفاده از تخم‌های مصنوعی است که در این شرایط می‌توان میزان پایبندی مرغ به تخم های نطفه‌دار را امتحان کرد برای کرچ شدن مرغ باید از نژادهایی از مرغ ها استفاده کرد که توانایی کرچ شدن را در ذات خود داشته باشند پس بهتر است از انتخاب مرغ های پیر و یا مرغ های جوانی که بعد از یک دوره تخم گذاری می شوند پرهیز کنید.

به جز مرغ لگهورن، بسیاری از مرغ های محلی استعداد ژنتیکی بالایی در کرچ شدن دارند.

جیره غذایی طیور چه تاثیری بر نطفه دار شدن تخم مرغ و کیفیت آن دارد ؟

مرغ نژاد سیلکی (ابریشمی) و نژاد کوشین نیز از جمله مرغ هایی می باشند که مولدان و پرورش دهندگان بسیار خوبی برای جوجه ها هستند.

به طور کلی نژادهای سنگین و گوشتی بیشتر از نژادهای تخم گذار کرچ میشوند.

کرچ شدن مرغ های تخم گذار در واحدهای صنعتی یکی از چالش های اصلی است که پرورش دهندگان با آن  روبرو میشوند.

زیرا در این حالت مرغ تخم گذار به مدت یک ماه و یا بیشتر، دیگر تخم نخواهد گذاشت.

همچنین تا پرنده دوباره بتواند به اوج تخم گذاری برسد کمی زمان بر خواهد بود.

برای کرچ شدن مرغ چکار باید کرد

در قدم اول انتخاب نژاد مناسب بسیار مهم بوده و باید نژادی که استعداد بالایی در کرچ شدن دارد، انتخاب شود.

با وجود اینکه مرغ های لاری میل زیادی به کرچ شدن دارند، اما متأسفانه این نژاد برای جوجه کشی مناسب نمی باشد.

چرا که قلم های بلند در مرغان لاری باعث شکسته شدن تخم ها و حتی له شدن جوجه ها در زمان تولد میشود.

از این رو بهتر است مرغ انتخابی برای کرچ پاهای کوتاهتری داشته باشد.

محل لانه نیز باید دنج، خلوت و تاریک باشد.

اگر میخواهید سریعتر مرغ تان کرچ شود، باید از جمع کردن تخم ها در لانه بپرهیزید و حتی تعدادی دیگر تخم در لانه قرار دهید.

همان طور که گفته شد، دما و رطوبت محیط لانه باید معتدل و کم گرم باشد و مکان لانه باید به دور از سرو صدا، تردد و رفت آمد سایر حیوانات و یا افراد ساکن در منزل باشد.

حالت کرچی در طیور بستگی به ژن آنها دارد.

بر اساس تحقیقات، ژن کوتولیگی (dw) غریزی مادری در مرغ ها را تشدید میدهد.

افزایش هورمون پرولاکتین نیز باعث کرچی مرغان خانگی میشود.

لذا اگر به مرغ ها، هورمون پرولاکتین تزریق شود، به احتمال قوی او کرچ خواهد شد.

بهتر است که از مرغ هایی که برای اولین بار وارد فاز کرچی میشوند، استفاده نکنید.

زیرا برخی از مرغ هایی که برای اولین بار کرچ میشوند، در هنگام دان خوردن و اب خوردن، فراموش میکنند که باید مجددا بر روی تخم ها بخوابند.

مرغی که کرچ میشود در برابر بیرون رفتن از لانه و بلند شدن بر روی تخم ها، مقاومت میکند.

او به نشانه اعتراض و هشدار، پرهای گردن خود را سیخ نموده و شروع به قد قد میکند.

انتخاب این مرغ برای جوجه کشی طبیعی گزینه ای مناسب خواهد بود.

بسیاری از مرغ های محلی استعداد ژنتیکی بالایی در کرچ شدن دارند

مرغ های بومی نیز میزان کرچی بالایی دارند.

اما در نژادهای اصلاح شده، این صفت کم رنگ تر بوده و بیشتر بر روی تخم گذاری پرنده تمرکز شده است.

به طوریکه برخی از نژادهای اصلاح شده هیچ وقت کرچ نمیشوند.

بنابراین برای کرچ شدن نژادهای اصلاح شده زیاد سعی نکنید و به سراغ مرغ دیگر برای کرچی بروید.

زمان کرچ شدن در مرغ ها نیز بستگی به نژاد آن دارد.

بیماری کانیبالیسم یا هم خواری طیور را بیشتر بشناسیم

اما معمولا اوایل فصل بهار و اواخر فصل تابستان مرغ ها پتانسیل بیشتری برای کرچ شدن دارند.

در این زمان می توانید برای تحریک مرغ به کرچی اقدامات گفته شده را انجام دهید.

عمر مرغ انتخابی برای کرچ شدن باید حداقل بیشتر از یکسال باشد.

مرغ مد نظر باید پر انرژی و سالم باشد.

از انتخاب مرغ های تنبل و بی حال که پرهای شلخته و بدن لاغری دارند بپرهیزید.

پاهای مرغ انتخابی برای کرچ شدن باید سالم و بدون شکستگی و یا عفونت و ضخم باشد.

بدن مرغ انتخابی نباید دچار تاسی شده باشد.

مخصوصا زیر شکم مرغ باید به اندازه کافی پر داشته باشد.

دقت داشته باشید که بعد از یکی دو روز مرغی که کرچ شده است دچار ریزش پر در برخی نواحی میشود که کاملا طبیعی است.

نشانه های مرغ کرچ شده

مرغ کرچ شده دچار برخی تغییرات فیزیولوژیکی میشود که مهمترین آن افزایش سطح هورمون پرولاکتین می باشد.

مرغ کرچ شده رفتارهایی همچون منزوی شدن، نشستن در لانه و بیرون نیامدن از آن، علاقه شدید به خوابیدن بر روی تخم ها (حتی تخم سایر مرغ ها و پرندگان)، عوض شدن صدا و درآوردن صدای مخصوص از خود نشان میدهد.

یک مرغ کرچ شده نسبت به نزدیک شدن دیگر مرغ ها به او و یا نزدیک شدن انسان ها و حیوانات به او واکنش نشان داده و به جای فرار، حالت تهاجمی به خود میگیرد. فضله مرغی که به دوران کرچی نزدیک شده است، حجیم تر و سفت تر می باشد.

همچنین در اثر کرچی: دمای بدن مرغ کمی افزایش پیدا میکند؛ پرنده دچار ریزش پر میشود؛ در تخم گذاری آنها وقفه ایجاد میگردد؛ خوردن و آشامیدن او در طول روز فقط به یک و یا نهایتا دوبار منتهی میشود.

معمولا اوایل فصل بهار و اواخر فصل تابستان مرغ ها پتانسیل بیشتری برای کرچ شدن دارند

مرغ ماده با انتقال حرارت و رطوبت بدن خود، دما و رطوبت لازم را به تخم ها منتقل میکند.

همچنین او با نوک خود مرتبا تخم ها را میچرخاند تا نطفه درون تخم به پوسته نچسبد.

دما و رطوبت محیط لانه بسیار مهم می باشند.

در واقع دمای محیط لانه باید معتدل و کمی گرم و رطوبت آن نیز بین ۵۰ درصد باشد.

دوره جوجه کشی طبیعی در مرغ ها ۲۱ روز طول میکشد.

از روز ۱۹ به بعد باید منظر تولد جوجه ها و شکستن تخم ها از سوی آنها شد.

البته جوجه کشی ممکن است به روش مصنوعی و با دستگاه جوجه کشی نیز صورت بگیرد.

در هر حال اگر مرغ شما علاقه چندانی به کرچ شدن ندارد و یا شما نمی خواهید مرغ تان تخمگذاری را قطع کند، می توانید از دستگاه جوجه کشی برای تولید جوجه یک روزه بهره ببرید.

جهت رفع کرچی مرغ چکاری انجام دهیم

برای آنکه حالت کرچی مرغ از بین برود می‌توان از ظرف آب استفاده کرد که اگر دمای آب کمی سرد باشد مرغ سریعتر از این حالت خارج می شود.

راه های مختلف دیگری نیز برای رفع کرچی مرغ وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به استفاده از روش مدیریتی استفاده از داروهای دامپزشکی و روش سنتی نیز اشاره داشت که در روش مدیریتی با جلوگیری از تغییر شرایط محیطی پرنده، جلوگیری از نشستن بر روی تخم ها، جلوگیری از توقف طولانی در لانه ها، جمع آوری تخم ها، ایجاد نور یا تغییر مکان لانه جلوگیری را انجام می دهند.

در روش دارویی با استفاده از دارو ها که در برخی از آزمایشگاه ها با تزریق هورمون سطح هورمون پرولاکتین بدن مرغ را افزایش می‌دهند که البته این روش ، روش مناسبی نمی باشد و یا می‌توان از روش‌های سنتی نیز استفاده نمود .

برای رفع کرچی مرغان میتوان از داروها نیز استفاده کرد، داروهایی مانند سیترات کلومیفن ، آسپرین ، تاموکسیفن و … برای رفع کرچی آنها استفاده میشوند.

وجود خروس برای کرچ شدن مرغ ضروری می‌باشد

یکی از روش های قدیمی حدف کرچی مرغ ها دوش آب سرد است.

بدین صورت که مرغ کرچ شده را بمدت چند دقیقه در تشت آب سرد قرار میدهند.

درصورتیکه شکم مرغ کرچ شده چند دقیقه با آب سرد تماس برقرار کند، پرنده از حالت کُرچ شدن خارج میشود.

عوامل تاثیرگذار بر کیفیت گوشت طیور

در زمان انجام عملیات باید به سر مرغ توجه شود که به زیر آب نرود.

همچنین این روش برای همه مرغ ها صدق نمیکند ، چرا که بعضی از مرغان قدرت کرچ شدگی بسیار بالایی دارند.

می توان مرغ ها را به صورت مصنوعی کرچ نمود کافیست اتاقی را فراهم کنید که تاریک ، گرم و مرطوب باشد که ( البته رطوبت باید بسیار پایین باشد ) ضمناً باید در کنار ظرف مخصوصی که در آن تخم ها را قرار دادید ظرف آب و غذا برای مرغ قرار بگیرد زیرا همانطور که اشاره شد مرغ ها در این زمان تمایلی برای غذا خوردن و آشامیدن ندارند و با این کار به مصرف آب و غذای آن‌ها کمک می شود و همانطور که در برخی از منابع ذکر شده است می‌توان از خمیر ترش هم برای این کار استفاده نمود .

وجود خروس برای کرچ شدن مرغ ضروری می‌باشد و برای اینکه شما تخم مرغ هایتان تبدیل به جوجه شود باید خروس در بین مرغ ها باشد ولی بعد از کرچ شدن مرغ دیگر نیازی به وجود خروس نمی‌باشد.

محل خوابیدن مرغ کرچ

محل خوابیدن مرغ کرچ باید آرام و به دور از سر و صدا و رفت و آمد باشد زیرا مرغ کرچ شده نسبت به رفت و آمد و سر و صدا حساسیت زیادی نشان می‌دهد و صدا باعث ایجاد استرس بیشتر مرغ در این شرایط می‌شود و گفتیم که محیط بهتر است کمی تاریک و مرطوب باشد و هوا به خوبی در آن جریان داشته باشد.

می‌توان از یک جعبه یا سبد معمولی محتوی کاه استفاده کرد و برای آنکه سود و کمک بیشتری برای جنین فراهم آورید بهتر است هر روز سر ساعت معین ۱۰ الی ۳۰ دقیقه مرغ را از مکان خوابیدن جدا کرده و آب و غذا را در اختیار آن قرار دهید که آب باید به صورت ۲۴ ساعته در اختیار مرغ قرار بگیرد.

خصوصیات و تعداد تخم مرغ ها

تخم مناسب باید دارای شکل طبیعی بوده و بهتر است دارای وزن حداکثر بین ۵۰ تا ۵۵ گرم باشد.

باید تعدادی تخم زیر مرغ قرار داد که روز بعد هیچ تخمی زیر مرغ پیدا نباشد.

تعداد تخم ها به سردی و گرمی هوا بستگی دارد، در هوای سرد تخم کمتر و در هوای گرم تخم بیشتری میتوان زیر مرغ قرار داد.

بعد از کرچ شدن مرغ دیگر نیازی به وجود خروس نمی‌باشد

فواید و مضرات کرچ شدن پرنده ها برای صاحبان آنها

پرنده های زینتی و گران قیمت تعداد معدودی تخم می گذارند و برای جوجه کشی از تخم ها بر روی آنها می خوابند، اتفاقا صاحبان چنین پرنده هایی نیز با فراهم کردن شرایطی استاندارد و ایده آل و در دسترس قرار دادن آب و غذای تازه در اختیار پرنده ها ، آنها را تشویق به کرچ شدن بر روی تخم ها می کنند که این مورد برای پرورش دهنده درآمد زیادی خواهد داشت.

اما کرچ شدن پرنده زمانی ضرر خواهد داشت که هدف پرورش دهنده از پرورش پرنده مورد نظر فروش تخم اوست.

این حالت بیشتر در پرنده هایی مانند مرغ و بلدرچین رخ می دهد.

برای همین شخص پرورش دهنده با انجام اقداماتی خاص از خوابیدن پرنده بر روی تخم ها یا به عبارتی کرچ شدن او جلوگیری می کند.

زیرا همانطور که می دانید تخمگذاری پرنده ها هنگام خوابیدن بر روی تخم ، متوقف خواهد شد.